Kinh Nguyệt

Hỏi đáp các vấn đề về rối loạn kinh nguyệt

6 Tháng Năm, 2019
- Tác giả: - Author: Vũ Hoàng Anh

Em rất lo lắng vì 2 tháng rồi nhưng chưa thấy kinh nguyệt mặc dù không hề có “chuyện ấy”, trước kia kinh nguyệt cũng rất ít. Không biết đây có phải là rối loạn kinh nguyệt không ạ? – bạn Thảo Trang, 25 tuổi chia sẻ. Số ngày “đèn đỏ” của mình thường là 8 – 9 ngày, như vậy có phải là quá nhiều không? –  chị Thu Hà, 32 tuổi thắc mắc. Mỗi lần khi đến ngày, bụng đều đau quặn rất mệt mỏi như tụt huyết áp vậy. – Hải Yến, 20 tuổi.

Bạn có thấy tình trạng của mình giống với một trong những trường hợp kể trên. Nếu điều này xảy ra thì có thể bạn đang gặp phải dấu hiệu của chứng rối loạn kinh nguyệt.  Chu kỳ kinh nguyệt ổn định sẽ đảm bảo cho các vấn đề sinh lý và thể chất của chị em duy trì ở trạng thái bình thường, nhưng khi rối loạn xảy ra, chắc chắn nó sẽ ảnh hưởng ít nhiều tới sức khỏe của bạn, đặc biệt là chức năng sinh sản. Vậy rối loạn kinh nguyệt là do đâu, biểu hiện thế nào, hãy tham khảo bài viết sau để biết thêm chi tiết nhé.

Hiện tượng kinh nguyệt xảy ra thế nào?

Hiện tượng kinh nguyệt xảy ra lần đầu tiên là lúc các bé gái dậy thì (thường là 12 – 15 tuổi), với chu kỳ trung bình từ 28 – 32 ngày. Kinh nguyệt xuất hiện do sự tương tác phức tạp giữa các hormone, cụ thể là hormone luteinizing, hormone kích thích nang trứng, estrogen và progesterone. Một chu kỳ kinh nguyệt bao gồm 2 pha:

Pha noãn (trước và trong khi rụng trứng)

bắt đầu bằng hiện tượng chảy máu kinh kéo dài từ 3 -5 ngày do các lớp niêm mạc tử cung dày lên và bong tróc. Trong khoảng thời gian này, nồng độ của hormone kích thích nang trứng sẽ tăng nhẹ gây ra một vài kích thích với các nang trứng trong buồng trứng. Sau đó, hormone luteinizing tăng lên, đồng thời mức estrogen và progesterone cũng tăng theo thúc đẩy trứng rụng trong khoảng hời gian từ 16 -32h.

Pha hoàng thể (sau khi trứng rụng)

nồng độ hormone kích thích nang trứng giảm. Các nang vỡ sẽ đóng lại sau khi giải phóng trứng và tạo thành một hoàng thể. Trong hầu hết giai đoạn này, estrogen và progesterone làm cho niêm mạc tử cung dày hơn, để chuẩn bị cho khả năng thụ tinh. Nếu trứng không được thụ tinh, hoàng thể sẽ dần thoái hóa và không còn sản xuất progesterone nữa, nồng độ estrogen giảm đi, các lớp lót trên cùng bị phá vỡ và bong ra, một chu kỳ kinh nguyệt mới lại bắt đầu.

Trường hợp có thụ tinh, hoàng thể sẽ được duy trì bằng beta-hCG tiết ra bởi hợp bào nuôi của phôi thai (thường vào ngày 8 – 10 của thụ tinh), chu kỳ kinh nguyệt sẽ bị chặn đứng nhiều tháng cho đến khi thai kỳ kết thúc và trục hạ đồi tuyến yên hoạt động trở lại.

Có thể bạn quan tâm: Nguyên nhân kinh nguyệt ra ít

Biểu hiện của rối loạn kinh nguyệt

Rối loạn kinh nguyệt là những dấu hiệu bất thường về chu kỳ kinh nguyệt xảy ra với phụ nữ ở nhiều độ tuổi với các mức độ khác nhau, cụ thể là:

Chu kỳ kinh nguyệt ngắn hoặc kéo dài hơn bình thường

  • Chu kỳ kinh ngắn < 25 ngày
  • Chu kỳ kinh nguyệt dài > 32 ngày (không có kinh nguyệt trong 90 ngày gọi là vô kinh)

Số ngày “đèn đỏ”: thông thường từ 3 – 7 ngày (tổng lượng máu tiết ra từ 50 – 80ml)

  • Số ngày hành kinh > 7 ngày được coi là rong kinh. Nếu bạn phải thay tới 5 -6 miếng băng vệ sinh mỗi ngày, ngay cả ở những ngày cuối của kỳ “rớt dâu” thì chắc chắn đây là điều bất thường (trong Đông y còn gọi đây là những trường hợp bị cường kinh hay băng huyết).
  • Số ngày hành kinh < 2 ngày được gọi là thiểu kinh, lượng máu tiết ra quá ít.

Màu sắc của máu thay đổi

Máu kinh bình thường có màu đỏ sẫm, không đông, kèm theo những màng rụng của nội mạc tử cung, chất nhầy cổ tử cung và tế bào biểu mô âm đạo. Nếu máu kinh nguyệt có màu hồng, lỏng như nước, đỏ tươi hoặc màu đen, kèm những cục máu đông là dấu hiệu bất thường cảnh báo rối loạn kinh nguyệt hoặc các bệnh phụ khoa.

Đau bụng dữ dội (thống kinh)

Trước và trong những ngày đèn đỏ, một số phụ nữ sẽ có biểu hiện hơi đau ở vùng bụng dưới, đau lưng và căng tức ngực, đây là biểu hiện sinh lý bình thường. Song, nếu như cơn đau dữ dội khiến da mặt của bạn nhợt nhạt, chóng mặt, đổ mồ hôi, tụt huyết áp hoặc ngất xỉu thì bạn nên cẩn thận.

Một vài biểu hiện khác

Trong những ngày “đèn đỏ” nếu đầu ngực bị đau và tiết ra dịch trắng, bị lên cơn sốt hoặc chảy máu trong khi quan hệ, tiểu rắt, tiểu buốt thì đây là những triệu chứng bất thường chứng tỏ dấu hiệu rối loạn kinh nguyệt nghiêm trọng.

Nguyên nhân gây ra hiện tượng rối loạn kinh nguyệt

Chứng rối loạn kinh nguyệt xảy ra với rất nhiều phụ nữ nhưng không phải ai cũng biết rõ nguyên nhân, hay bệnh không phải lúc nào cũng do một nguyên nhân duy nhất.

Rối loạn hormone nội tiết

Sự tăng giảm nội tiết tố đột ngột trong những thời kỳ đặc biệt sẽ gây ảnh hưởng tới chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ, cụ thể là:

  • Thời điểm đầu tuổi dậy thì, chu kỳ kinh nguyệt của các bạn gái chưa ổn định, thường phải mất một vài năm để nội tiết tố cân bằng thì tình trạng này sẽ giảm đi.
  • Đa phần phụ nữ đều không có kinh nguyệt trong thời gian mang thai và cho con bú.
  • Nội tiết tố suy giảm mạnh ở giai đoạn tiền mãn kinh, lượng máu kinh ra ít hơn, kèm theo các triệu chứng đặc trưng như là bốc hỏa, đổ mồ hôi trộm, mất ngủ.
  • Hầu hết phụ nữ ở tuổi mãn kinh sẽ không còn kinh nguyệt, một vài trường hợp hiếm sẽ có kinh nguyệt trở lại.

Do hội chứng buồng trứng đa nang

Hội chứng buồng trứng đa nang ảnh hưởng tới 5 -10% phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Phụ nữ mắc phải hội chứng này là vì lượng hormone progesterone quá cao trong khi lượng hormone estrogen không đủ khiến cho chu kỳ rụng trứng bị rối loạn. Điều đó gây ra một loạt những bất thường về kinh nguyệt bao gồm: kinh nguyệt chậm, mất kinh, nhiều mụn trứng cá…

Các bệnh lý khác

Phụ nữ bị Polyp cổ tử cung, quá sản nội mạc tử cung, viêm nhiễm đường sinh dục hoặc có các bệnh lý về tuyến giáp, tiểu đường, u tuyến yên đều có thể là nguyên nhân gây ra rối loạn nội tiết.

Các yếu tố nguy cơ

(1) Thuốc và chất kích thích: sử dụng thuốc tránh thai, thuốc trị tiểu đường hay cao huyết áp cũng có thể gây ra tình trạng rối loạn kinh nguyệt. Nhiều phụ nữ nghiện rượu và thuốc lá nhưng một số thành phần và rượu trong khói thuốc có thể cản trở các quá trình sinh lý liên quan đến kinh nguyệt, gây ra kinh nguyệt không đều.

(2) Giảm cân quá mức: Giảm cân không kiểm soát hoặc tập thể dục với cường độ cao có thể khiến cơ thể không nhận đủ protein và chất béo, ảnh hưởng đến sự tổng hợp estrogen bình thường trong cơ thể và có những trường hợp quá ít kinh nguyệt hoặc vô kinh.

(3) Làm việc và nghỉ ngơi không điều độ: Do ảnh hưởng của cuộc sống hoặc công việc, thường thức khuya hoặc thời gian làm việc bị đảo ngược, thói quen ăn uống không lành mạnh có thể dễ dẫn đến rối loạn nội tiết, gây ra kinh nguyệt không đều.

(4) Yếu tố tâm lý: Nếu bạn bị trầm cảm mãn tính, lo lắng hoặc bị căng thẳng tinh thần rất lớn, chức năng vùng dưới đồi sẽ bị suy giảm và buồng trứng sẽ không tiết ra hormone kích thích rụng trứng, điều này là một trong những nguyên nhân gây rối loạn kinh nguyệt.

(5) Nạo phá thai: Phá thai nhiều lần có nguy cơ làm nội mạc tử cung mỏng, tổn thương tử cung, thậm chí làm mất kinh nguyệt, vô sinh.

(6) U xơ tử cung: Phụ nữ bị u xơ tử cung thường có kinh nguyệt không đều, chủ yếu được đặc trưng bởi dòng chảy kinh nguyệt nhiều hơn, thời kỳ kinh nguyệt dài, vv

Rối loạn kinh nguyệt có nguy hiểm không?

Thiếu máu và tụt huyết áp

Máu kinh ra nhiều (>80ml mỗi chu kỳ) và kéo dài là nguyên nhân gây ra tình trạng thiếu máu cấp tính, khiến bạn cảm thấy mệt mỏi, hạ đường huyết, da mặt nhợt nhạt dễ bị ngất xỉu nhiều lần thậm chí là các vấn đề liên quan đến tim mạch.

Rối loạn kinh nguyệt có thể gây vô sinh hoặc hiếm muộn

Rối loạn kinh nguyệt là một trong những yếu tố gây ảnh hưởng tới khả năng mang thai của phụ nữ, nhất là ở những người có kinh nguyệt ít và chu kỳ trễ. Thời điểm rụng trứng không thường xuyên nên gây khó khăn cho việc tính toán để giao hợp thành công. Ngoài ra, nếu kinh nguyệt nhiều có thể làm viêm tắc vòi trứng, gây cản trở con đường di chuyển của tinh trùng, tinh trùng khó tiếp cận trứng để tạo thành hợp tử.

Dễ mắc bệnh lý phụ khoa nguy hiểm

rối loạn kinh nguyệt không được điều trị triệt để là điều kiện thuận lợi gây ra nhiều bệnh phụ khoa nghiêm trọng như viêm vùng chậu, lạc nội mạc tử cung, viêm cổ tử cung, ung thư niêm mạc tử cung, u nang buồng trứng, gây nguy hiểm cho sức khỏe và tính mạng nếu như không được điều trị kịp thời.

Ảnh hưởng đến chuyện chăn gối

cuộc “yêu” sẽ phần nào bị ảnh hưởng nếu chu kỳ kinh nguyệt kéo dài quá lâu. không những vậy, vấn đề kém vệ sinh còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh phụ khoa. Ngoài ra, những người có ít kinh nguyệt nội tiết tố suy giảm dễ gây khô hạn vùng kín và giảm ham muốn tình dục.

Lão hóa sớm

Làn da sẽ gặp một loạt các vấn đề rắc rối như mụn trứng cá, lỗ chân lông to (thường xuất hiện ở lứa tuổi dậy thì), da chảy xệ, nhiều vết thâm nám, lỗ chân lông lớn, nếp nhăn nhiều (thường xuất hiện ở phụ nữ trưởng thành và tiền mãn kinh)…Không những vậy, phụ nữ bị rối loạn kinh nguyệt sẽ có trí nhớ kém hơn so với những người bình thường và gặp các vấn đề về tâm lý.

Chẩn đoán rối loạn kinh nguyệt thế nào?

Chẩn đoán rối loạn kinh nguyệt chủ yếu dựa vào tiền sử bệnh, khám thực thể và khám phụ trợ. Trong quá trình chẩn đoán, cần tập trung vào chảy máu do nguyên nhân bệnh lý của cơ quan sinh dục như bệnh về máu, suy gan và thận, rối loạn chức năng tuyến giáp, mang thai và các bệnh liên quan, chấn thương đường sinh sản, nhiễm trùng và khối u.

Để chẩn đoán dấu hiệu của rối loạn kinh nguyệt, bạn có thể được thực hiện những kiểm tra sau:

  1. Kiểm tra siêu âm phụ khoa:  giúp tìm hiểu tình hình trong khoang chậu, chẳng hạn như loạn sản tử cung, thay đổi đa nang buồng trứng, dính vùng chậu, …
  2. Xét nghiệm nội tiết: Hiện tại có thể đo các tuyến dưới đồi, buồng trứng, tuyến giáp và tuyến thượng thận như hormone kích thích nang trứng, hormone luteinizing, prolactin, estrogen, progesterone, testosterone, triiodothyronine, tetraiodothyronine và hormone kích thích tuyến giáp.
  3. Kiểm tra chức năng buồng trứng:  các mục kiểm tra bao gồm sinh thiết nội mạc tử cung, kiểm tra chất nhầy cổ tử cung, kiểm tra tế bào da âm đạo, đo nhiệt độ cơ thể.
  4. Các kiểm tra khác: quan sát nội soi ổ tử cung và tổn thương cơ quan vùng chậu, có hoặc không có loạn sản, kiểm tra CT sella để loại trừ u tuyến yên.

Điều trị rối loạn kinh nguyệt

Điều trị rối loạn kinh nguyệt sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản, mong muốn có con của người phụ nữ và các yếu tố khác. Các lựa chọn điều trị bao gồm từ thay đổi lối sống đến các phương pháp điều trị y tế chuyên biệt.

Điều trị y tế

Trường hợp rối loạn kinh nguyệt là do các bệnh lý phụ khoa thì cần điều trị theo nguyên nhân cụ thể dưới sự hướng dẫn của chuyên gia y tế. Có thể là sử dụng thuốc giảm đau, thuốc điều hòa hormone nội tiết để cân bằng chu kỳ kinh nguyệt hoặc thực hiện điều trị bằng phẫu thuật, một vài trường hợp phải cắt bỏ nội mạc tử cung để chữa bệnh.

Điều trị rối loạn kinh nguyệt bằng Đông y

Điều trị rối loạn kinh nguyệt bằng Đông y là phương pháp cũng được nhiều phụ nữ lựa chọn vì dễ thực hiện. Thầy thuốc kê đơn các loại dược liệu với công dụng chính là bổ huyết, điều hòa kinh nguyệt để cắt giảm các triệu chứng như đau bụng nhiều, người mệt mỏi, chán ăn khi rối loạn kinh nguyệt.

Các bài thuốc có thể ở dạng món ăn (có kết hợp với dược liệu), các bài thuốc sắc uống lấy nước đơn thuần hoặc biện pháp châm cứu

Thay đổi lối sống lành mạnh

  • Phụ nữ nên duy trì tinh thần vui vẻ, tránh làm việc quá sức dễ dẫn đến mệt mỏi, căng thẳng hoặc gây ra những cảm xúc tiêu cực.
  • Chú ý chế độ dinh dưỡng trong những ngày có kinh nguyệt: tránh ăn thực phẩm gây lạnh bụng vì có thể làm cơn đau trầm trọng hơn, nên uống nhiều nước ấm, ăn nhiều thịt nạc, ngũ cốc, rau quả xanh, tuyệt đối không sử dụng rượu bia và các chất kích thích khác.
  • Vệ sinh vùng kín đúng cách, chỉ rửa bên ngoài bộ phận sinh dục, không thụt rửa sâu, sử dụng dung dịch vệ sinh phù hợp để loại bỏ mùi hôi và ngăn ngừa viêm nhiễm, chỉ nên dùng băng vệ sinh hằng ngày vào cuối chu kỳ.
  • Mặc đồ lót có chất liệu mềm, co giãn tốt, phải giặt thường xuyên và phơi khô, tránh để trong môi trường ẩm mốc.
  • Không nên lạm dụng thuốc tránh thai đặc biệt là thuốc khẩn cấp, hãy chọn lựa biện pháp thay thế an toàn tốt hơn cho sức khỏe hơn như là bao cao su.
  • Phụ nữ nên khám phụ khoa định kỳ để sàng lọc các vấn đề sức khỏe bất thường giúp xác định rõ nguyên nhân và có phương hướng điều trị kịp thời và đúng cách.

Trên đây là những thông tin tổng quát về bệnh rối loạn kinh nguyệt. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào vui lòng để lại câu hỏi ở phần bình luận bên dưới bài viết hoặc liên hệ tới tổng đài chăm sóc khách hàng 1900571225 của Dạ Hương để nhận được tư vấn kịp thời.

guest
0 Góp ý
Phản hồi nội tuyến
Xem tất cả bình luận