U xơ tử cung khi đang mang thai là vấn đề được nhiều chị em phụ nữ quan tâm, đặc biệt là các bà bầu. Bởi nó có thể gây những ảnh hưởng xấu lên thai kỳ như: sảy thai, sinh non, xoắn cuống nhân xơ… Chị em nên có kiến thức về tình trạng này bởi hầu hết chị em nào cũng sẽ mang thai ít nhất 1 lần. Tuy nhiên, không phải chị em nào cũng biết được hết. Bài viết sau đây xin chia sẻ với chị em những điều cần biết về xơ tử cung khi mang thai.
Tìm hiểu chung về u xơ tử cung
U xơ tử cung hay bướu thịt tử cung (myoma) hay u mềm cơ trơn (leiomyoma) là một loại u lành tính gồm mô xơ và các khối cơ dính liền với nhau, phát triển ở thành tử cung, có khi ở bên ngoài tử cung. Kích thước các khối u dao động, không cố định, từ bé bằng hạt đậu cho tới to bằng một quả bưởi. Ước chừng khoảng 50 – 80% chị em phụ nữ có khả năng mắc u xơ tử cung.
U xơ tử cung phân ra gồm các loại như: U xơ dưới thanh mạc tử cung, u xơ dưới niêm mạc, u xơ trong vách, u xơ tử cung có cuống.
Một số triệu chứng của u xơ tử cung có thể như: Xuất huyết âm đạo (tình trạng nặng hay nhẹ phụ thuộc vị trí, kích thước của u xơ), đau bụng, đau – căng tức vùng chậu, táo bón, tiểu nhiều…
U xơ tử cung khi mang thai là như thế nào?
U xơ tử cung khi mang thai là tình trạng có thể bắt gặp ở rất nhiều chị em phụ nữ, ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe mẹ bầu và thai nhi. Khối u xơ hình thành từ các sợi cơ và các mô ở tử cung, mà bản chất u xơ là do sự phát triển theo ảnh hưởng của estrogen và khá lành tính. Mà khi chị em mang thai, nội tiết tố trong cơ thể tăng lên. Chính vì vậy, nếu trong tử cung có u xơ, các khối u xơ sẽ phát triển to lên. Điều này có thể giải thích tại sao khi mang thai lại dễ dàng phát hiện ra các khối u xơ hơn.
U xơ tử cung là căn bệnh phổ biến, gây ra nhiều khó khăn cho chị em trong độ tuổi sinh sản, nhất là những chị em đã thai nghén 1 lần. Nếu như được phát hiện sớm, u xơ tử cung không khó để chữa trị, còn khi chị em để lâu, không được điều trị đàng hoàng, các khối u sẽ ngày càng phát triển to dần và chèn ép lên các cơ quan, bộ phận xung quanh, dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí tử vong.
U xơ tử cung khi đang mang thai có bị nguy hiểm không?
Trong thời gian thai kỳ, nội tiết tố trong cơ thể chị em sẽ tăng cao, gây ra những tác động đối với u xơ tử cung, làm các khối u xơ thay đổi về mật độ và kích thước như:
- Đối với những khối u xơ nằm ở vị trí thấp, khối u sẽ trở nên mềm hơn, trong quá trình chuyển dạ sẽ ít gây cản trở đường ra của bé.
- Trong quá trình mang thai, các khối u sẽ to hơn do sự tăng sinh của tế bào mô cơ và sợi cơ ở tử cung. Nhưng sau khi chị em sinh xong, các khối u xơ sẽ trở về như kích thước ban đầu.
1. Trong thời kỳ chị em mang thai
Do những sự ảnh hưởng của thai kỳ lên các khối u xơ tử cung, cho nên, sẽ xảy ra những nguy cơ gây ảnh hưởng trong thời gian thai kỳ như:
- Sảy thai sớm: Khi khối nhân xơ vẫn chưa chiếm hết toàn bộ tử cung, lúc này, phôi thai vẫn đang trong giai đoạn làm tổ và đang dần phát triển. Khi thai bắt đầu lớn lên, u xơ tử cung và tình trạng thai nghén sẽ làm kích thích tử cung, khiến cho thai sớm bị đẩy ra ngoài.
- Sảy thai muộn: Vào giai đoạn này, khối nhân xơ chỉ chiếm được một phần trong buồng tử cung, khi thai phát triển dần, đến 1 kích thước nhất định sẽ gây kích thích cổ tử cung và bị đẩy ra ngoài. Tình trạng này thường xảy ra vào khoảng 3 tháng giữa của chu kỳ.
- Sinh non: Tình trạng này xảy ra khi thai được 7 tháng tuổi trở lên. Trong giai đoạn này, tử cung bị căng ra do thai đã phát triển quá to cùng với sự kích thích của khối u xơ dẫn đến tình trạng sinh non.
- Xoắn cuống nhân sơ: Đây là tình trạng thường xảy ra ở dưới phúc mạc, rất dễ bị chẩn đoán nhầm vì xoắn cuống nhân xơ khá giống với xoắn cuống của u nang buồng trứng. Tình trạng này có thể khiến cho cổ tử cung bị kích thích, co bóp liên tục, dẫn đến nguy cơ sảy thai hoặc sinh non.
2. Trong thời kỳ chị em chuyển dạ
Tương tự như trong quá trình chị em mang thai, trong quá trình chuyển dạ, u xơ tử cung cũng tác động nặng nề, có thể dẫn đến những nguy cơ điển hình như:
- Khối u tiền đạo: Trường hợp khối u xơ có kích thước nhỏ, nó sẽ nằm ở đoạn eo của tử cung. Nhưng nếu khối u phát triển to, nó sẽ rơi xuống eo tử cung, và tạo thành khối u tiền đạo, cản trở thai nhi phát triển bình thường, gây khó khăn trong quá trình chị em sinh nở.
- Rối loạn cơn co khi chuyển dạ: Nếu nhân xơ phát triển với kích thước quá lớn, chúng làm ngăn cản sự dẫn truyền của cơn co. Dẫn đến cơn co bị rối loạn, chiều hướng sẽ đảo ngược lại, gây ra hậu quả cơn đau chuyển dạ kéo dài, có nguy cơ dẫn đến tình trạng suy thai.
- Xuất huyết trong thời kỳ bong rau: Tình trạng cơn co rối loạn sẽ gây cản trở quá trình bong rau, khiến cho rau bong ra không hoàn toàn và còn sót rau. Đồng thời, ở thời điểm này, tử cung co hồi không tốt, dẫn đến đờ tử cung và có khả năng gây ra tình trạng xuất huyết bong rau.
- Hoại tử nhiễm khuẩn: Đối với giai đoạn hậu sản, đây là tình trạng hay xảy ra tại nhân xơ dưới niêm mạc.
Bị u xơ tử cung khi mang thai có thể sinh thường được không?
Tùy vào từng trường hợp cụ thể, chị em khi mang thai mắc bệnh u xơ tử cung sẽ được các bác sĩ chỉ định cho sinh thường hay phải sinh mổ.
Có những trường hợp chị em mắc bệnh u xơ tử cung khi đang mang thai có thể được xem là lành tính, ít có khả năng gây những biến chứng sau khi sinh. Vì vậy, chị em ở trường hợp này có thể sinh con theo cách tự nhiên như thông thường.
Tuy nhiên, hầu hết trường hợp bị u xơ tử cung khi mang thai sẽ được bác sĩ chỉ định sinh mổ. Bởi, tình trạng u xơ thường khiến cho tử cung không thể co thắt được, thêm vào đó, kích thước khối u to, làm cản trở đường sinh, gây ảnh hưởng đến quá trình chuyển dạ. Do đó, các bác sĩ sẽ chỉ định chị em sinh mổ.
Cách xử lý u xơ tử cung khi đang mang thai
Khi chị em bị mắc u xơ tử cung lúc đang mang thai, điều cần thiết nhất là theo dõi tình hình sức khỏe và tái khám theo định kỳ:
- Trong thai kỳ: Bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng thuốc chống tụt bóp dạ con trong thời gian này để tránh nguy cơ sảy thai, sinh non, ngoài ra, chị em cũng cần nghỉ ngơi nhiều. Trong những tình huống bắt buộc như: khối u tăng kích thước dẫn đến đau nhiều hoặc u xơ tử cung có cuốn mắc xoắn… bác sĩ sẽ can thiệp bằng các thủ thuật.
- Trong lúc chuyển dạ: Khi chị em chuyển dạ, nếu kích thước khối u không cản trở đường sinh của thai nhi, mẹ bầu vẫn có thể sinh thường. Nhưng nếu khối u xơ gây ảnh hưởng đến đường ra của thai nhi, bác sĩ sẽ chỉ định mổ cho mẹ bầu.
- Sau khi sinh: Giai đoạn này, các khối u xơ sẽ dần nhỏ lại. Tuy nhiên, chị em cũng nên theo dõi sự đàn hồi của tử cung, nếu thấy kích thước của u xơ có cuống dài thì chị em cần đề phòng những biến chứng xoắn khối u.
Hầu hết các trường hợp bị u xơ tử cung khi mang thai đều không được điều trị bởi lo ngại gây ảnh hưởng đến thai nhi. Nếu trong thời kỳ mang thai, u xơ không gây ra các triệu chứng khó chịu, bác sĩ sẽ để yên và theo dõi định kỳ. Sau đó, trong quá trình bắt mổ, bác sĩ có thể chỉ định vừa mổ bắt con, vừa bóc tách các khối u xơ luôn.
Nếu u xơ có các biểu hiện, triệu chứng nghiêm trọng như: chảy máu quá mức hoặc đau mạn tính… trong thời gian mang thai, mẹ bầu bắt buộc phải điều trị. Thông thường các phương pháp điều trị bao gồm:
- Thuốc: Do thuốc tác động nên các khối u xơ có thể giảm kích thước sau một chu kỳ thay đổi hormone.
- Thuyên tắc động mạch: Với phương pháp này, một ống nhỏ sẽ được đưa vào động mạch cung cấp máu cho u xơ. Đồng thời, các hạt nhỏ được tiêm vào sẽ ngăn chặn lượng máu chảy đến. Từ đó, các khối u sẽ chết dần và hoàn toàn biến mất.
- Phẫu thuật nội soi: Một ống thông nhỏ thâm nhập cơ thể chị em thông qua dạ dày nhằm loại bỏ u xơ.
- Phẫu thuật mổ hở: Biện pháp này chỉ áp dụng khi các khối u xơ có kích thước quá lớn, không thể thực hiện bằng phương pháp mổ nội soi được.
Tìm hiểu: Chữa u xơ tử cung bằng cây xạ đen có hiệu quả không?
Bị u xơ tử cung khi mang thai nên ăn thực phẩm gì?
Để ngăn ngừa các triệu chứng gây ảnh hưởng đến thai nhi, các mẹ bầu có thể bổ sung các loại thực phẩm sau đây để bổ sung đầy đủ các thành phần dinh dưỡng như:
- Rau xanh và hoa quả tươi: Mẹ bầu nên thường xuyên ăn các loại trái cây như: cà chua, táo, bắp cải, bông cải xanh… sẽ giúp các mẹ làm giảm nguy cơ khối u xơ phát triển.
- Các loại cá: Một số loại cá rất tốt cho mẹ bầu trong thời kỳ này như: cá hồi, cá thu, cá ngừ… Những loại cá này rất giàu omega-3, acid béo, có khả năng tối ưu hóa hormone trong cơ thể, làm giảm các kích thích lên các khối u xơ. Ngoài ra, trong cá còn giàu protein giúp duy trì hàm lượng hormone và kích thích sản xuất nội tiết tố.
- Thịt trắng: Theo các chuyên gia, một số loại thịt trắng như: thịt gà, thịt vịt,… giúp mẹ bầu làm giảm kích thước khối u để hạn chế tình trạng đau bụng.
- Các loại họ đậu: Thành phần trong đậu có tác dụng tiêu diệt u xơ, kiểm soát được cân nặng của cơ thể. Ngoài ra, hàm lượng đường trong các loại đậu rất thấp nên sẽ không gây tiểu đường trong thời kỳ mang thai.
- Ngũ cốc dạng thô: Chị em nên bổ sung các loại ngũ cốc còn thô, chưa qua tinh chế, vì thành phần trong nó có tác dụng chống oxy hóa, giàu chất đạm, chất xơ nên có khả năng ngăn ngừa u xơ tử cung rất hiệu quả.
- Sữa ít béo: Bổ sung các loại sữa giàu canxi như: sữa chua, phô mai ít béo,… trong thời gian này giúp ức chế các tế bào phát triển thành khối u xơ.
U xơ tử cung là bệnh phụ khoa thường gặp và lành tính, nhưng chính vì thói quen không quan tâm đến sức khỏe sinh sản nên hầu hết chị em thường phát hiện bệnh muộn, gây khó khăn trong quá trình điều trị và có thể gây các biến chứng. Do đó, quan tâm đến sức khỏe sinh sản, khám phụ khoa định kỳ là rất cần thiết cho các chị em.